Bài viết này xin được giới thiệu một số công thức điển hình để bạn đọc tham khảo và ứng dụng.
Gà hấp gạo nếp: Trước tiên, cho gà và gia vị vào hầm chín có mùi thơm, lấy gạo nếp theo tỷ lệ 500g thịt gà/250g gạo nếp đem rửa sạch, cho gạo vào vỉ hấp, dưới đổ nước hầm gà, trên rải thịt gà đã hầm, đậy nắp cho vào nồi hấp cách thuỷ, trước hết đun to lửa cho sôi rồi vặn nhỏ lửa đun tiếp từ 45 - 60 phút là được, ăn thịt gà cùng với xôi. Công dụng: bồi bổ nguyên khí, tráng dương sinh tinh.
Canh mộc ngân nhĩ với kỷ tử: Ngân nhĩ (mộc nhĩ trắng) 20g rửa sạch thái vụn, kỷ tử 30g, hai thứ đem hầm với một tẹo đường phèn rồi ăn nóng. Công dụng: bồi dưỡng can thận, hoạt huyết thông khí, dưỡng âm sinh tân, đặc biệt hạp với những người mắc các bệnh đường hô hấp, da dẻ hay bị nứt nẻ vào mùa đông.
Vị thuốc dâm dương hoắc trong bài thuốc tẩm bổ nguyên khí.
Bong bóng cá hầm: Bong bóng cá loại to đem ngâm 1 - 2 ngày rồi cho vào nấu chín cùng với hành, gừng (một lượng vừa phải), 10 phút sau lấy ra cho vào nước sạch ngâm tiếp 2 giờ, sau đó thái thành sợi nhỏ cho vào nồi hầm cùng với các loại thịt khác như thịt lợn, thịt bò, thịt dê..., khi chín cho thêm gia vị, ăn nóng. Công dụng: bồi dưỡng ngũ tạng, dưỡng nhan nhuận sắc.
Gà trống hầm: Lấy một con gà trống khoảng tìm kiếm 1kg, vặt lông bỏ nội tạng, cho gừng tươi, rượu cái và một tẹo gia vị hầm nhừ ăn. Công dụng: tráng dương, tẩm bổ ngũ tạng, rất ăn nhập với những người có thể chất dương hư.
Bồ câu hầm: Lấy một con bồ câu trắng còn non, vặt sạch lông, thêm ba kích, hoài sơn và kỷ tử mỗi thứ 15 - 20g, dùng nước lạnh hầm nhừ, mỗi tuần ăn 1 - 2 lần. Công dụng: bổ thận tráng dương, ôn ấm tỳ vị. Món dược thiện này dược tính hơi ôn nhiệt, những người có thể chất nóng trong không nên dùng.
Vạn linh chí bảo tiên tửu: Dâm dương hoắc 300g, tiên mao, nhục thong thả mỗi thứ 120g, đương quy 240g, hoàng bá và tri mẫu mỗi thứ 60g. Đem tất tật các vị ngâm với 7,5 lít rượu chát, nấu khoảng 1 giờ rồi chôn xuống đất 3 ngày 3 đêm, để tiếp 7 ngày nữa thì vớt thuốc ra, phơi khô nghiền thành bột, vê thành viên hoàn to bằng hạt lạc, rượu và thuốc uống cùng lúc, mỗi ngày 5 - 10 viên. Công dụng: bổ thận sinh tinh, trợ dương bổ âm.
Lẩu nhân sâm: Nhân sâm 10g, hoàng kỳ 20g, hạt tiêu 2g, đinh hương 2g, tất tật thêm nước cho vào nồi lẩu nấu 10 phút, sau đó cho thêm nước canh vào nấu sôi là có thể thành nước dùng để nhúng các loại thịt như thịt dê, thịt gà, thịt lợn nạc, tôm nõn thái lát mỏng..., ăn cùng rau thơm, ngồng cải, măng xé... Công dụng: bổ khí ôn dương, bồi dưỡng sức khoẻ, nâng cao sức chống lạnh cho cơ thể.
BS. Thanh Hà
